Jak przebiega zakażenie rotawirusowe?

Rotawirusy to jedna z głównych przyczyn ostrych wymiotów i biegunki wśród niemowląt, a wiele zachorowań prowadzi do hospitalizacji. Rotawirus łatwo się rozprzestrzenia podczas codziennych kontaktów z innymi dziećmi, osobami dorosłymi, lub przez styczność z przedmiotami. 11. edycja kampanii „Powstrzymaj rotawirusy” jest okazją, aby przypomnieć, jak przebiega zakażenie rotawirusowe.

Niepokojące dane

Warto wiedzieć, że zarówno w Polsce, jak i na całym świecie, rotawirus jest najczęstszą przyczyną zachorowań na ostrą biegunkę u dzieci do 5. roku życia oraz jest bardzo częstą przyczyną hospitalizacji maluchów1. Według danych PZH w Polsce w 2014 roku, ponad 93 proc. zgłoszonych przypadków zakażenia wywołanego przez rotawirusy to przypadki hospitalizowane3.W okresie od stycznia. do sierpnia 2015 r. odnotowano około 800 więcej nowych przypadków zachorowań niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, a zapadalność z 75  na 100 000 ludności wzrosła do 77 na 100 000.4.

Jak przebiega zakażenie rotawirusowe?

Rotawirus jest wysocezakaźny, trudno jest  go wyeliminować  zwykłymi środkami dezynfekującymi, a jego przeżywalność na skórze i powierzchniach przedmiotów jest wysoka1. Wirus może przetrwać około 4. godzin na dłoniach, na innych częściach ciała przez kilka dni, a na suchych, gładkich powierzchniach (np. zabawek) nawet do 10 dni2. Szczególnie łatwo rozprzestrzeniają się w warunkach bliskiego kontaktu np. w zbiorowiskach dziecięcych 2.

Gdy wirusy dostaną się drogą pokarmową  do jelita cienkiego,5,6, pozbywają się zewnętrznej warstwy i wnikają do kosmków jelitowych,6,7. Dochodzi do namnażania cząstek wirusa w komórkach nabłonka kosmków jelitowych ,uszkodzenia pozostałych „zdrowych” kosmków2. Elektrolity , glukoza i płyny nie są wchłaniane w świetle jelita6. Wirusy niszczą także komórki nabłonkowe kosmków jelitowych, powodując nadmierną utratę płynów7.

Na kogo czyhają rotawirusy?

Najbardziej prawdopodobne jest, że dziecko zachoruje z powodu infekcji rotawirusowej w pierwszych 3 latach  życia. W klimacie umiarkowanym najwięcej zachorowa obserwuje się w okresie od późnej jesieni do wiosny.1. Niektóre dzieci mogą się chorować nawet kilkakrotnie10. Choroba wywołana przez rotawirusy objawia się zazwyczaj gwałtownymi, intensywnymi wymiotami, wodnistą biegunką i wysoką gorączką1. Takie objawy zwykle utrzymują się od 3 do 8 dni, dodatkowo może im towarzyszyć brak apetytu oraz odwodnienie, szczególnie dotkliwe w przypadku niemowląt i małych dzieci8. Są to jednak objawy niespecyficzne, które mogą pojawić się również w przypadku innych chorób, dlatego jeśli zaobserwujemy je u naszego dziecka, powinniśmy pilnie skonsultować się ze specjalistą9.

Jak można chronić dziecko przed  zakażeniami rotawirusowymi ?

W ochronie dziecka przed zakażeniem rotawirusowym mogą pomóc m.in. częste mycie rąk przed kontaktem z maluchem oraz unikanie kontaktu z osobami chorującymi na biegunkę rotawirusową1. Jednak zakażeniom rotawirusowym u dzieci najskuteczniej można zapobiegać  dzięki szczepieniom ochronnym1. Takie szczepienie przebiega bezboleśnie: szczepionkę podaje się doustnie  dzieciom od ukończenia 6. do 24. tygodnia życia (w zależności od producenta)10.

Więcej informacji znajduje się na stronie www.powstrzymajrotawirusy.pl

1. Pierwsze 2 lata życia dziecka. Przewodnik dla rodziców. Jak dbać o rozwój, pielęgnować i zapobiegać chorobom. Praca zbiorowa pod redakcją A. Chybickiej, A. Dobrzańskiej, J. Szczapy i J. Wysockiego. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012. str.229 – 233.
2. Mrukowicz J, Szajewska H et al. Options for the prevention of rotavirus gastroenteritis other than vaccination. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2008;46 Suppl 2:S32–37
3. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2014r. Podstawowe tablice robocze – wstępne dane. Stan w dniu 28.02.2014r. NIZP-PZH. Dostępne na: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2014/Ch_2014_wstepne_dane.pdf  [Ostatni dostęp: 27.08.2015].
4. Zakład Epidemiologii NIZP-PZH, Departament Zapobiegania oraz Zwalczania zakażeń I chorób zakaźnych u Ludzi, GIS, Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w Polsce od 1 stycznia 2015 do 15 sierpnia 2015 r w porównywalnym okresie 2014 r., s.1, Dostępne na: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2015/INF_15_08A.pdf [ostatni dostęp 26.08.2015].
5. Molyneaux PJ. Human immunity to rotavirus. Journal of Medical Microbiology. 1995;43:397-404.
6. Nguyen D, Henin S et al. Pediatrics, rotavirus: eMedicine 2006.
7. Task SD, Kim IS et al. A Rotavirus Spike Protein Conformational Intermediate Binds Lipid Bilayers. Journal of Virology. 2010;84(4): 1764–1770.
8. Soriano‑Gabarro M, Mrukowicz J, Vesikari T, Verstraeten T. Burden of Rotavirus Disease in European Union Countries. Pediatr Infect Dis J. 2006; 25(1): 7‑11.
9. Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases. The Pink Book: Course Textbook. 12th Edition Second Printing. 2012. Str. 263 – 274 Dostępne na: http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/index.html [Ostatni dostęp: 26.08.2015].
10. Charakterystyka produktu leczniczego Rotarix, dostępne: http://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2006/2006022110930/anx_10930_pl.pdf [ostatni dostęp 28.08.2015].

[PR]