Usuwanie znamion to bezpieczna metoda, pozwalająca szybko usunąć znamię, które może przerodzić się w postać złośliwą.
Kiedy usuwać znamiona?
Najczęściej znamiona to łagodne, melanocytowe zmiany na skórze, których przybywa wraz z wiekiem. Jeśli jednak będą narażone na drażnienia mechaniczne albo na promieniowanie UV, to może dojść do przemiany tego znamienia w postać złośliwą. W związku z tym warto usuwać znamiona, które są drażnione, szybko rosną, zmieniają kolor. Dlatego należy chodzić regularnie na wizyty kontrolne i sprawdzać, czy znamiona są do usunięcia, a czy może jest to nieszkodliwy pieprzyk.
Znamiona należy usuwać szczególnie wtedy, gdy:
- mają niesymetryczne, nierówne i nieregularne granice;
- mają ciemny kolor lub kilka odcieni danego koloru/kolorów;
- mają średnicę ponad 6 mm;
- pojawia się nowe znamię;
- zmienia się wygląd, struktura lub rozmiar znamienia;
- znamię swędzi lub krwawi.
Pieprzyki należy głównie wycinać ze względów zdrowotnych, ale też funkcjonalnych, a na końcu estetycznych.
Medyczne wskazania do usuwania znamion to:
- zmiany, które powstają w obrębie istniejącego znamienia, czyli rozrastają się, pojawia się świąd, krwawienie, łuszczenie się zmiany, nieregularne brzegi, niejednolita barwa, uwypuklenie czy też znaczna zmiana;
- nowo powstałe zmiany, które szybko się powiększają i zmieniają.
Istnieją również funkcjonalne wskazania do usuwania znamion, a zalicza się do nich położenie znamienia:
- w miejscu zgięcia;
- w miejscach narażonych na drażnienie, np. ubraniami;
- w odsłoniętych miejscach, gdzie istnieje ryzyko oddziaływania na nich promieniowania UV;
- na dłoni, gdzie mogą zostać podrażnione podczas wykonywania jakichś czynności czy prac domowych;
- na stopie, gdzie mogą zostać podrażnione w związku znoszeniem butów;
- w okolicach piersi, gdzie mogą zostać podrażnione bielizną.
Można także usunąć znamiona ze względów estetycznych, a robi się to wtedy, gdy:
- pieprzyk znajduje się na twarzy albo w innym widocznym miejscu i może przeszkadzać danej osobie.
Klasyfikacja ABCDE
Problem znamion dotyczy każdego z nas, ponieważ każda statystyczna zdrowa osoba ma około 20 znamion barwnikowych. O tym, czy pieprzyk stanowi dla nas zagrożenie, musi zdecydować lekarz dermatolog. Niektóre zmiany są bezpieczne i mają niewielkie szanse przekształcenia się w postać złośliwą, ale czasami są znamiona, które wymagają stałej obserwacji i regularnej kontroli przez lekarza. Niekiedy lekarze posługują się klasyfikacją objawów ABCDE, gdzie:
- A to asymetria pieprzyka;
- B to wygląd brzegu zmiany, np. nierówna i postrzępiona krawędź;
- C to kolor, np. zmiany, które mają nierówny kolor albo ciemną i prawie czarną barwę;
- D to wielkość, a szczególnie o średnicy powyżej 6 mm;
- E to widoczne powiększenie się zmiany.
Przeciwwskazania do wykonania zabiegu
Niestety nie każda osoba może zdecydować się na zabieg, jakim jest usuwanie znamion, a przeciwwskazaniami są:
- zaburzenia krzepliwości krwi;
- ciąża i karmienie piersią;
- uczulenie na lek znieczulający, który podaje się podczas wykonywania zabiegu;
- skłonność do keloidów, a jest to przeciwwskazanie względne;
- gdy w pobliżu znamienia występuje jakieś zakażenie bakteryjne, wirusowe albo grzybicze, a wtedy najpierw należy wyleczyć infekcję, aby nie doszło do zakażenia ogólnoustrojowego i do złego gojenia się rany.
Zalecenia po zabiegu
Po zabiegu, jakim jest usuwanie znamienia, gojenie się rany trwa od 7 dni, a to uzależnione jest od lokalizacji. Po wycięciu pieprzyka u osób, które mają choroby metaboliczne, np. cukrzycę albo choroby tkanki łącznej, rany będą się goiły dłużej i może pozostać nieładna blizna.
Podczas gojenia się rany nie wolno jej moczyć, stosować kosmetyków na skórę, ale też nie wolno korzystać z basenu, solarium, jak i sauny. Ranę trzeba też chronić przed różnymi urazami. Kiedy rana całkowicie się zagoi i zostaną usunięte szwy, to zalecane jest unikanie promieniowania UV przez minimum 6 miesięcy. Można zastosować żel silikonowy na modelującą się bliznę, aby przyspieszyć jej proces gojenia się.
Usuwanie znamion to bezpieczny zabieg, ale tylko wtedy, gdy jest wykonywany przez profesjonalistę, który ma odpowiednie doświadczenie i wiedzę na ten temat.
Artykuł powstał we współpracy z chirurgiem plastycznym Dr Joanną Jędrys z Krakowa.
